در مقاله پنج نرم افزار برتر آموزش آنلاین، نرم افزارهای آموزش مجازی را معرفی نمودیم. این بار می‌خواهیم به مقایسه ی ابزار های آموزش آنلاین به‌صورت اختصاصی بپردازیم.
آموزش، هنر انتقال دانش است اما زمانی که عوامل دیگری در روند آموزش دخیل شوند شما مجبور به رعایت استانداردهایی به غیر از سطح کیفی معلم و استاد خواهید شد.
پارامترهایی که سبک آموزش فعلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند وابسته به‌سرعت انتقال داده‌ها و دسترسی راحت کاربران هستند.
سیستم‌های پیچیده و بدون تحمل‌پذیری بالا، قطعی ارتباط، عدم جامعیت در طراحی محصول، و عدم امنیت در تبادل اطلاعات برای برگزارکننده های رویدادهای آنلاین و همچنین شرکت‌کننده‌ها، مشکل‌ساز شده است تا اولین سؤال این‌طور مطرح شود که نرم افزار برتر آموزش آنلاین کدام است؟
پاسخ به این سؤال با شناختن ویژگی‌ها، معایب و مزایای هر پلتفرم به‌دست می‌آید تا بتوانید نسبت به نیاز خود با مقایسهی ابزار های آموزش آنلاین، بهترین انتخاب را داشته باشید.
آنچه در این مقاله به‌اختصار خواهید خواند:
آموزش آنلاین داخل اتاق آسمانی:
اسکای روم یکی از ابزار های آموزش آنلاین بومی است که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۶ شروع کرده و دارای ویژگی هایی کاربری به شرح زیر است:
• امکان ارتباط دوطرفه‌ی صوتی و تصویری
• اشتراک دسکتاپ برگزار کننده و شرکت کننده به صورت همزمان
• نمایش فایل‌های متنی
• پخش فایل‌های صوتی و تصویری برای کاربران
• گزارش‌گیری از شرکت کنندگان در کلاس
• سازگاری با سیتم عامل ios11
• امکان نگارش و طراحی صفحات بر روی وایت برد
از سری مزایای این نرم افزار می‌توان به محیط فارسی و پشتیبانی از چت فارسی اشاره نمود.
پشتیبانی فنی از کاربران و سرویس تست 10 روزه آزمایشی از امکانات نرم افزار به‌صورت رایگان، از دیگر مزایای این سیستم آموزش آنلاین به شمار می آید علاوه بر این برای استفاده از اسکای روم نیاز به نصب نرم افزار یا افزونه خاصی نیست و در محیط کاملا تحت وب قابل اجراست.
از مهم ترین معایب نرم افزار اسکای روم عدم امکان ضبط رویدادها بر روی خود سرور نرم افزاری است بدین صورت که برگزار کننده یا ناظر رویداد در اقدامی جدا، باید رویداد مورد نظر را ضبط کنند.
بدیهی است که با این مشکل، شرایطی برای بازپخش و مرور مطالب در این پلتفرم وجود ندارد.
عدم امکان برگزاری آزمون و تعریف تکالیف برای شرکت کنندگان از دیگر معایبی است که اساتید و آموزگاران با آن درگیر خواهند شد.
این پلتفرم اخیرا توسط موجی توییتری توسط کاربران از لیست انتخابی برای ابزار های آموزش آنلاین خارج شده وحفظ حریم شخصی کاربران در این سرویس در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است به‌صورتی که به گزارش ایسنا، اسکای روم متهم به نقض قوانین حریم شخصی، کاربران است.
و اما بشنویم از ادوبی کانکت یکی دیگر از ابزار های آموزش آنلاین، که با استفاده از این نرم افزار در هر جای دنیا می‌توانید کنفرانس مجازی برگزار کنید.
از امکانات این نرم افزار می‌توان به:
ضبط خودکار رویداد و بازپخش جلسات جهت مرور، ادوبی کانکت را در فهرست‌های انتخاب برگزارکننده رویدادهای آنلاین قرار می‌دهد اما با توجه به اینکه نسخه اصلی این سرویس از زبان فارسی پشتیبانی نمی‌کند، ارتباط آسان کاربران فارسی زبان را تحت تأثیر قرار داده و از طرفی امکان پشتیبانی فنی شرکت ادوبی از کاربران در جغرافیای ایران وجود ندارد.
از دیگر معایب ادوبی کانکت این است که حتماً برگزارکننده باید نرم افزار ادوبی کانکت را بر روی سیستم کامپیوتر خود نصب داشته باشد و با نسخه وب امکان برگزاری وبینار توسط برگزارکننده وجود ندارد یعنی شما برای دسترسی به تمامی امکانات این سرویس، مجبور به نصب نرم افزار اختصاصی این شرکت بر روی سیستم خود خواهید بود.
هم چنین امکان استفاده از میکروفون استاد و دانشجو بر روی وب‌سایت‌هایی که از پروتکل HTTPS استفاده نمی‌کنند در نسخه وب adobe connect وجود ندارد.در نسخه موبایل حروف به‌درستی نمایش داده نمی‌شود و امکان ویرایش پیام ارسال‌شده توسط کاربران در قسمت چت، وجود ندارد.
canavas یک پلتفرم مبتنی بر ابر است که باعث می‌شود ریسک و هزینه کمتری نسبت به دیگر سیستم های LMS مبتنی بر نرم افزار ایجاد کند و در لیست برترین ابزار های آموزش آنلاین قرار گیرد .
برخی از ویژگی‌های سیستم آموزشی کانواس عبارتند از:
• اشتراک‌گذاری اسناد
• اشتراک‌گذاری فایل صوتی
• اشتراک‌گذاری صفحه‌ی دسکتاپ
• برگزاری آزمون و اعلام نمرات
• تعریف و تحویل تکالیف
• استفاده از وایت برد برای نوشتن در نرم افزار
این سیستم آموزشی آنلاین با مزایایی همراه است مانند فضای کار مشارکتی یک کلاس مجازی، که به اساتید و دانشجویان این امکان را می‌دهد تا منابع خود را به اشتراک بگذارند.
یکی از مزایای سیستم آموزش آنلاین Canvas تقویم کاری هست که می‌تواند به نرم افزار های تقویم گوگل، iCal یا سایر ابزارهای تقویم موجود، متصل شود.بدین صورت که رویداد ها و کلاس های آموزشی را می‌توانید در تقویم سیستم و گوشی خود ثبت نموده تا در تاریخ مورد نظر سیستم تقویم Canvas به صورت خودکار به شما اطلاع رسانی نماید.
در این سرویس آموزشی آنلاین امکان پشتیبانی از زیرنویس برای ناشنوایان و کم‌شنواها در ارائه فایل‌های ویدیویی، قرار دارد تا یکی از گزینه های برتر ابزار های آموزش آنلاین برای آموزش های ویژه، دیده شود.
هم چنین در canvas پشتیبانی از برنامه های شبکه‌های اجتماعی و دستگاه‌های تلفن همراه نیز وجود دارد.
کانواس انتخاب مناسبی برای کاربران به نظر می‌رسد اما نه برای کاربران فارسی زبان به این علت که پشتیبانی از زبان فارسی در نسخه اصلی وجود ندارد و شما از سایت سرویس دهنده، پشتیبانی فنی دریافت نخواهید نمود.
از دیگر معایب اصلی این نرم افزار بخش نمونه کارهای کند و مشکلات فنی در ضبط صدا هست تا امکان خلق یک تجربه با کیفیت و کاربردی برای کاربر وجود نداشته باشد.
Moodle یک نرم افزار رایگان سیستم مدیریت یادگیری است که از سال ۲۰۰۲ شروع به فعالیت نموده است.مودل محیطی برای آموزش مجازی فراهم نموده است و به همه مدرسان و اساتید کمک می‌کند تا دوره های آموزشی خود را بسازند.
به تعدادی از ویژگی‌ها که از سمت سیستم آموزشی مودل مطرح‌شده است می‌پردازیم:
اصلی‌ترین دلیل برای استفاده از این نرم افزار در ابتدا منبع باز بودن و توسعه پذیری پلتفرم است.علاوه برآن امکان بکاپ گیری و سفارشی‌سازی وجود دارد از طرفی این قابلیت را دارد که محتوا را در قالب‌های مختلف در دسترس کاربران قرار دهد.
مودل برای برگزارکننده‌ها شرایط فروش آنلاین مطالب را نیز مهیا نموده است اگرچه این سیستم دارای مزایای کاربردی است اما هیچ‌وقت نمی‌توانید برای جلسات بزرگ خود و جلساتی که شرکت کنندگان زیادی دارند روی مودل حساب باز کنید.
تا اینجا مودل نیز در لیست انتخاب برای ابزار های آموزش آنلاین قرار می‌گیرد تا گریزی به معایب این پلتفرم آموزشی داشته باشیم.
از معایب مودل این است که برای پروژه‌های بزرگ، توسعه نیافته و عملاً در آموزشگاه ها و دانشگاه‌ها ناکارآمد خواهد بود پس برای آموزش های وسیع و گسترده خود باید به سراغ سیستم آموزشی آنلاین دیگری بروید.
علاوه بر اینکه نسخه اصلی این نرم افزار پشتیبانی از فارسی زبان ها، نخواهد داشت.
این سرویس که از سال 1396 بستری برای آموزش از راه دور برای اساتید و دانشجویان بوده و اکنون توانسته است به عنوان جامعترین پلتفرم ایرانی مطرح شود و همواره در صدر لیست برترین ابزار های آموزش آنلاین، باقی بماند.
از ویژگی‌های این نرم افزار داریم:
مهم‌ترین مزیت دانشیار، تحمل‌پذیری بالا دانشیار تا 50 هزار کاربر همزمان است تا انتخاب اول برای رویدادهای مراکز آموزشی بزرگ، قرار گیرد. هم چنین دانشیار از امنیت بالایی برخوردار است تا اساتید و دانشجویان با خیال راحت به تبادل اطلاعات با یک دیگر بپردازند و اطلاعات شخصی کاربران در این ابزار آموزش از راه دور، کاملا محفوظ باشد.
علاوه بر این، دانشیار به علت امکان برگزاری آزمون و تعریف تکالیف، گزینه باکیفیت و جامعی برای برگزاری کلاس‌های درسی است.
از دیگر مزایای این سیستم بومی بودن و پشتیبانی از زبان فارسی با رابط کاربری آسان است. همچنین تمام کاربران این سرویس به علت وجود سرورهای داخلی در پشتیبانی 24 ساعته در هفت روز هفته، قرار دارند.
دیگر ویژگی این سرویس منبع باز بودن و توسعه‌پذیری نرم افزار است. امکان ضبط رویداد و بازپخش جهت مرور مطالب تا یک ماه برای کاربران نیز وجود دارد.
از معایب سیستم دانشیار این بوده است که در نسخه قدیمی مشکل برگزاری آزمون‌ها وجود داشت و با بروزرسانی پلتفرم دانشیار در نسخه فعلی این مشکل برطرف شده است تا همچنان در صدر انتخاب برای ابزار های آموزش آنلاین باشد.
با توجه به استاندارد بودن همه نرم افزارهای آموزش آنلاین انتخاب از بین آنها دشوار خواهد بود اما همان‌طور که می دانید استاندارد به معنی حداقل کیفیت است پس برای مقایسهی نرم افزارهای برتر جلسات آنلاین به دنبال استاندارد ها نباشید و ایده آل ترین سرویس را برای عرضه‌ی آموزش باکیفیت انتخاب کنید.
جدول زیر مقایسه ی نرم افزارهای برتر جلسات آنلاین در یک نگاه است:
| امکانات | اسکای‌روم | ادوب کانکت | کانواس | مودل | دانشیار |
| ارسال صدا و تصویر در کامپیوتر | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ |
| ارسال صدا و تصویر در موبایل | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ |
| حداکثر تعداد در یک کلاس | 300 نفر | 500 نفر | 700 نفر | 400 | 20000 نفر |
| محدودیت تصاویر همزمان | 3 | ❌ | ❌ | ✅ | ❌ |
| تصاویر همزمان بدون افت کیفیت | 3 | 3 | 3 | 2 | 10 |
| قابلیت ضبط کلاس | ❌ | ✅ | ❌ | ❌ | ✅ |
| پشتیبانی در مرورگر | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ | ✅ |
| نرم افزار جانبی | ❌ | ✅ | ✅ | ✅ | ❌ |
| اشتراک گذاری صفحه نمایش در کامپیوتر | ✅ | فقط در نرم افزار | ✅ | ✅ | ✅ |
| اشتراک گذاری صفحه نمایش در موبایل | ❌ | ❌ | ❌ | ✅ | ✅ |
| اشتراک فایل در موبایل | ✅ | ✅ | ✅ | ❌ | ✅ |
| پشتیبانی زبان فارسی | ✅ | ❌ | ❌ | ❌ | ✅ |
| مصرف اینترنت | کامل | نیم بها | کامل | کامل | نیم بها |
| محل سرور ها | ایران | ایران | خارج از ایران | خارج از ایران | ایران |
| معایب | قطعی و کندی، مصرف دو برابر اینترنت | زبان فارسی در نرم افزار ادوبی، تدریس از موبایل محدودیت دارد | پشتیبانی از زبان فارسی ندارد و محدود می باشد | قادر به مدیریت پروژه‌های بزرگ نیست -نیازمند دانش کدنویسی | در نسخه های اولیه مشکل برگزاری آزمون وجود داشت. |
| مزایا | تحت وب بودن و فارسی بودن محیط | امکان ضبط ویدیو کلاس | امکان برگزاری ازمون و دریافت تکلیف | تقویم برای نمایش آزمون بستن اجازه ارسال تکالیف توسط استاد | امنیت، امکان ارسال تکلیف، امکان برگزاری آزمون |
قطعاً نرم افزارهای بومی قابلیت اتکای بیشتری به واسطه رابط کاربری ساده، امنیت اطلاعات، سازگاری با زبان فارسی و پشتیبانی فنی خواهند داشت در این بین با توجه به تحمل‌پذیری بالا، کیفیت و جامعیت، دانشیار شانس بیشتری برای انتخاب دریافت می‌کند. پاسخ به این سوال چرا اکثر دانشگاه‌ها از دانشیار استفاده می‌کنند؟ را در مقاله های بعدی بدانید.
